Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri (GKGMI), finansal raporlamada tutarlılık ve şeffaflık sağlamak için dünya çapında benimsenen standartlardır. Bu ilkeler, işletmelerin finansal durumlarını doğru ve karşılaştırılabilir şekilde sunmalarını sağlar. İşte bu ilkelerin ayrıntılı açıklaması:
- Muhasebe uygulamaları toplumun çıkarlarını gözetmeli
- Finansal raporlar tüm paydaşlara karşı sorumluluk bilinciyle hazırlanmalı
- Bilgilerin doğru, dürüst ve tarafsız olması gerekir
- İşletme, sahiplerinden ayrı bir kişilik olarak kabul edilir
- İşletmenin varlıkları, borçları ve finansal işlemleri sahiplerinden bağımsız olarak muhasebeleştirilir
- Sahiplerin kişisel varlıkları ve yükümlülükleri işletmenin hesaplarında yer almaz
- İşletmenin ömrünün sınırsız olduğu varsayılır
- Finansal raporlar, işletmenin faaliyetlerine devam edeceği varsayımına dayanır
- Varlıklar tasfiye değerleri yerine kullanım değerleriyle değerlendirilir
- İşletmenin faaliyetleri belirli dönemlere ayrılır (genellikle yıllık)
- Gelir ve giderler ait oldukları döneme kaydedilir
- Dönemler arası karşılaştırma yapılabilmesi için tutarlı muhasebe politikaları uygulanır
- Sadece parayla ifade edilebilen işlemler muhasebeleştirilir
- Tüm işlemler ortak bir para birimi ile ölçülür
- Parasal olmayan bilgiler finansal tablolarda yer almaz
- Varlıklar elde edildikleri tarihteki maliyet değerleriyle kaydedilir
- Tarihsel maliyet değerleri temel alınır
- Varlık değerlerindeki piyasa değişimleri genellikle dikkate alınmaz (özel durumlar hariç)
- Muhasebe kayıtları objektif ve belgelere dayalı olmalıdır
- Her işlem geçerli bir belgeye dayanmalıdır (fatura, makbuz, sözleşme vb.)
- Kişisel yargılar ve tahminler değil, belgelenmiş gerçekler esas alınır
- Muhasebe politikaları ve yöntemleri dönemden döneme değiştirilmeden uygulanmalıdır
- Değişiklik yapılması gerekiyorsa, bunun nedenleri ve etkileri açıklanmalıdır
- Karşılaştırmalı finansal analize olanak sağlar
- Finansal tablolar ve raporlar kullanıcıların doğru kararlar vermesine yetecek düzeyde bilgi içermelidir
- Önemli bilgiler gizlenmemeli veya ihmal edilmemelidir
- Dipnotlar ve ek açıklamalarla finansal tablolar desteklenmelidir
- Muhtemel giderler ve zararlar için karşılık ayrılırken, gerçekleşmemiş gelirler kaydedilmez
- Varlıklar olduğundan yüksek, borçlar olduğundan düşük gösterilmez
- Belirsizlik durumlarında ihtiyatlı davranılır
- Finansal tablolarda önemli bilgiler ayrıntılı olarak gösterilir
- Önemsiz bilgiler için ayrıntıya girilmez veya toplu gösterilir
- Bir bilginin önemliliği, kullanıcıların kararlarını etkileme potansiyeline göre belirlenir
- İşlemlerin yasal biçiminden ziyade ekonomik özü dikkate alınır
- Biçimsel uygunluk değil, ekonomik gerçeklik esas alınır
- Finansal olaylar gerçek niteliklerine göre muhasebeleştirilir
Bu ilkeler, muhasebe uygulamalarına rehberlik ederek finansal raporların güvenilirliğini, karşılaştırılabilirliğini ve anlaşılabilirliğini artırır. Ülkeler ve bölgeler arasında bazı uygulama farklılıkları olsa da, bu temel ilkeler evrensel olarak kabul görmektedir.
